Του Ιωάννη Λεοντίου*
Η φετινή Παγκόσμια Ημέρα Νοσηλευτών φέρει το σύνθημα: «Νοσηλευτές: Δύναμη για Αλλαγή: Βελτίωση της Ανθεκτικότητας του Συστήματος Υγείας» (International Council of Nurses, 2016).
Οι νοσηλευτές είναι σε θέση να γνωρίζουν το πλαίσιο της παροχής φροντίδας υγείας, συμπεριλαμβανομένης της χρηματοδότησης, της οικονομικής αποδοτικότητας, της αποτελεσματικότητας, της διαχείρισης των πόρων, το κόστος της υγειονομικής περίθαλψης και της πρόσβασης στη φροντίδα. Οι αποφάσεις που κάθε νοσηλευτή λαμβάνει, στο πλαίσιο της καθημερινής άσκησης του επαγγέλματος, επηρεάζουν την αποδοτικότητα και την αποτελεσματικότητα ολόκληρου του συστήματος. H συμμετοχή μας στην παροχή υπηρεσιών υγείας εστιάζει στη διασφάλιση παροχής ποιοτικής φροντίδας, στην ίση πρόσβαση και κατανομή, στη συνέχεια της φροντίδας και στην κατοχύρωση των δικαιωμάτων και την ασφάλεια των ασθενών.
Η στενή μας συνεργασία με τους καταναλωτές υπηρεσιών υγείας επιτρέπει την κατανόηση των ανθρώπινων αναγκών, τον τρόπο που οι περιβαλλοντικοί παράγοντες επηρεάζουν την υγεία καθώς επίσης και τον τρόπο που οι άνθρωποι ανταποκρίνονται σε διαφορετικές υπηρεσίες και παρεμβάσεις.
Τα συστήματα υγείας, σε παγκόσμιο επίπεδο, επικεντρώνονται κυρίως στη δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια περίθαλψη με λιγότερη έμφαση στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ).
Μεταρρυθμίσεις και υγεία
Η Κύπρος μας, παρ’ όλες τις πολιτικές και κοινωνικό-οικονομικές προκλήσεις, έχει να αντιμετωπίσει πολλά ζητήματα όσον αφορά στην ανάπτυξη της Νοσηλευτικής, ιδιαίτερα μέσα από τις επιχειρούμενες κυβερνητικές μεταρρυθμίσεις όπως η μεταρρύθμιση της Δημόσιας Υπηρεσίας, η αναδιοργάνωση των κρατικών νοσηλευτηρίων και το Γε.ΣΥ.
Οι αδυναμίες στο υφιστάμενο σύστημα απορρέουν από την ανεπαρκή χρηματοδότηση, την ελλιπή στελέχωση, την οργανωτική δομή του Υπουργείου Υγείας, την άνιση κατανομή των δαπανών, την ανισότητα στην πρόσβαση και κατανομή των υπηρεσιών καθώς και στη μη ισορροπημένη κατανομή των πόρων.
Το ευρύ φάσμα αναγκών στην παροχή φροντίδας υγείας και η οικονομική κρίση περιορίζουν τη δυνατότητα των κυβερνητικών υπηρεσιών να ενισχύσουν τις δομές και το ανθρώπινο δυναμικό, το οποίο αποτελεί βασικό παράγοντα στην παραγωγή και διανομή υπηρεσιών υγείας. Ως εκ τούτου, επιβάλλεται βελτίωση του εργασιακού περιβάλλοντος, αναγνώριση του επιστημονικού μας ρόλου από την πολιτεία καθώς και η εξασφάλιση όλου του αναγκαίου υλικοτεχνικού και τεχνολογικού εξοπλισμού για τη βελτίωση της ασφάλειας των ασθενών και της ποιότητας της φροντίδας υγείας. Δεν θα πρέπει να επιτραπεί, μέσα από τις επιχειρούμενες μεταρρυθμίσεις την απαξίωση και καθαίρεση του κύρους της Νοσηλευτικής γιατί μια τέτοια εξέλιξη, σε τελική ανάλυση αποβαίνει εις βάρος των πολιτών.
Ο ΠΑ.ΣΥ.Ν.Μ καταθέτοντας απόψεις επί των νομοσχεδίων για το Γε.ΣΥ και την αναδιοργάνωση των κρατικών νοσηλευτηρίων εισηγήθηκε ότι θα πρέπει να εξετάζονται οι κοινωνικό-οικονομικές εξελίξεις, όπως για παράδειγμα, η αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης και η αναγκαιότητα για μακροχρόνια φροντίδα, η υπογεννητικότητα και η ανεργία και γενικά η μείωση του ενεργού εργατικού δυναμικού. Τονίσαμε επίσης ότι οι στρατηγικοί σχεδιασμοί θα πρέπει να εστιάζουν στη δυνατότητα του ατόμου να εργαστεί περισσότερα χρόνια, στον τρόπο συμμετοχής των ηλικιωμένων στην κοινωνία, στο πως επιδρά η γήρανση του πληθυσμού στην οικογένεια και στα επίπεδα υγείας των γυναικών, ως ουσιώδη συστατικά της αναπαραγωγικής διαδικασίας.
Είναι καθήκον μας να διασφαλίσουμε ότι οι φορείς χάραξης πολιτικής κατανοούν ότι είναι απαραίτητη η συμμετοχή μας στη διαδικασία λήψης αποφάσεων σε σχέση με την ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού στην υγεία για αντιμετώπιση των προκλήσεων σε ό,τι αφορά στην επιτυχία των Αειφόρων Αναπτυξιακών Στόχων (Sustainable Development Goals – SDGs) των Ηνωμένων Εθνών.
*Πρόεδρος ΠΑΣΥΝΜ
