Ο Υπουργός Υγείας Δρ Γεώργιος Παμπορίδης έχει θέσει ψηλά τον πήχη για την εφαρμογή του Γενικού Σχεδίου Υγείας. Επιδιώκει να ξεπεράσει τους σκοπέλους και τα προβλήματα που βρίσκει στον δρόμο του και να εξασφαλίσει τη συναίνεση των διαφόρων ομάδων υγείας για την αυτονόμηση των δημοσίων νοσηλευτηρίων που διασφαλίζει, κατά τον Υπουργό, την εισαγωγή του Γε.ΣΥ. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης θεωρεί ότι έχει εξασφαλίσει τη συναίνεση των πολιτικών αρχηγών για την έγκριση των σχετικών νομοσχεδίων, σε σύσκεψη στο Προεδρικό Μέγαρο. Όλα τα κοινοβουλευτικά κόμματα παρουσιάζονται θετικά στην αυτονόμηση και την εισαγωγή του Γε.ΣΥ, υλοποιώντας έναν στόχο ζωής για πολλές Κυβερνήσεις, Υπουργούς Υγείας και κοινοβουλευτικά κόμματα.
«Το πανηγύρι τέλειωσε»
Ο Γεώργιος Παμπορίδης, όντας «σκληρό» καρύδι, δεν φείδεται χρόνου και κόπων και επιμένει να περάσει το δικό του, και να καταθέσει στη Βουλή το συντομότερο δυνατό, τα νομοσχέδια για την αυτονόμηση των δημοσίων νοσηλευτηρίων, καθώς η εφαρμογή του Γε.ΣΥ περνά μόνο μέσα από την αυτονόμηση! Χαρακτηριστική είναι η δήλωση που έκανε το φετινό καλοκαίρι: «Το πανηγύρι τελείωσε» δήλωσε ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Υγείας και κάλεσε τα κόμματα να συναινέσουν για την οριστική επίλυση των προβλημάτων που ταλανίζουν τον τομέα της Υγείας, έτσι που να ολοκληρωθεί η εφαρμογή του ΓεΣΥ.
Ήδη, ο Υπουργός βρίσκεται σε έναν διάλογο με τους εργαζομένους στον τομέα της υγείας, οι οποίοι και δικαιολογημένα πρέπει να πειστούν για τις καλές προθέσεις του ότι, δεν θα απωλέσουν την εργασία τους κατά τη μετάβασή τους στα αυτονομημένα νοσηλευτήρια και θα διασφαλίσουν τα δικαιώματά τους. Οι εργαζόμενοι διεκδικούν την ικανοποίηση των αιτημάτων που εγείρουν από καιρό και τη επίλυση διαφόρων προβλημάτων που αφορούν όχι μόνο την εργασία τους αλλά και το μέλλον της δημόσιας υγείας.
Ο Υπουργός, δηλώνοντας πως επιδιώκει να εξασφαλίσει τη συναίνεσή τους, καταβάλλει μεν προσπάθειες για να τους διασφαλίσει το μέλλον στα αυτονομημένα νοσηλευτήρια, νοουμένου ότι θα τους πείσει να αποδεχθούν και να στηρίξουν την αυτονόμηση. Ωστόσο δεν φαίνεται να δίνει την ίδια μάχη για εκείνους που θα παραμείνουν στο σημερινό καθεστώς του κρατικού νοσηλευτηρίου, εργαζόμενοι που προσδοκούν σε διασφάλιση και αναβάθμισή τους.
Το Υπουργικό και τα κόμματα
Το Υπουργικό Συμβούλιο έχει δώσει το «πράσινο» φως στον Υπουργό για να ολοκληρώσει το διάλογο με τους εμπλεκομένους φορείς και να καταθέσει νομοσχέδιο για τη διοικητική και οικονομική αυτονόμηση των νοσοκομείων. Ταυτόχρονα, έχει δώσει οδηγίες για τη μετάκληση ξένου εμπειρογνώμονα για να αναλύσει λεπτομερώς τα δεδομένα και τις ανάγκες σε ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό και τις διαδικασίες διαχείρισης του ανθρώπινου δυναμικού στα δημόσια νοσηλευτήρια. Μια μελέτη που πρέπει να λάβει υπόψη την κυπριακή πραγματικότητα και όλα τα στοιχεία που έχουν ήδη κατατεθεί από τις ομάδες υγείας.
Ο Χάρης και οι ενστάσεις
Οι εξελίξεις αναφορικά με τα θέματα που αφορούν στην αυτονόμηση και την εισαγωγή του Γενικού Σχεδίου Υγείας, την οποία επιδιώκουν και τα κοινοβουλευτικά κόμματα, δημιουργούν προβληματισμούς, σοβαρούς ενδοιασμούς, ακόμη και πονοκεφάλους στο Υπουργείο Οικονομικών. Ο Χάρης Γεωργιάδης, ως «θεματοφύλακας» των ταμείων του κράτους και δεσμευόμενος έναντι της Τρόικας ότι θα διαφυλάξει τα δημόσια οικονομικά, δεν φαίνεται να συναινεί σε οποιαδήποτε απόφαση, η οποία θα παρεκκλίνει από τους στόχους της δημοσιονομικής του πολιτικής.
Για τον Υπουργό Οικονομικών, η μοναδική έγνοια είναι η βιωσιμότητα του Γε.ΣΥ και κυρίως οι τρόποι που θα καλυφθούν οποιεσδήποτε δαπάνες. Σε σχέση με το θέμα, και ξέροντας πως η «λυπητερή» θα προέλθει και πάλι από τους φορολογούμενους πολίτες, προσπαθεί να κερδίσει χρόνο, χωρίς βέβαια να … χαλάσει τη δουλειά της Κυβέρνησης, καθώς η οποιαδήποτε επιβολή φορολογίας για κάλυψη των δαπανών για ένα Σχέδιο Υγείας άμεσα θα δημιουργήσει και επιπτώσεις και αντιδράσεις.
Προς το παρόν η λύση για όλους, όπως τουλάχιστον αφήνεται από πλευράς Υπουργείου Υγείας, είναι η αυτονόμηση των δημοσίων νοσηλευτηρίων. Μια λύση που δεν περνά εάν δεν διασφαλιστούν οι εργαζόμενοι. Θέση που φαίνεται επικροτούν και τα κοινοβουλευτικά κόμματα, χωρίς να προσδιορίζουν πώς και πότε θα ολοκληρωθούν οι διεργασίες και η έγκριση των σχετικών νομοσχεδίων από τη Βουλή.
Οι φόροι του Παμπορίδη
Ο Υπουργός Υγείας Δρ Γεώργιος Παμπορίδης σε συνέντευξή του πρόσφατα στο ygeia-news ξεκαθαρίζει: «Το Γενικό Σχέδιο Υγείας προϋποθέτει την εισαγωγή φορολογίας για να μπορέσουν να καλυφθούν τα έξοδα. Όποιος νομίζει ότι το ΓεΣΥ είναι απλώς μια ιδέα, χωρίς να βάλουμε το χέρι στην τσέπη, πλανάται πλάνη οικτρά. Μιλούμε για μια φορολογία της τάξης του 2,5%-3% που θα επιβαρύνει τον κάθε ένα από εμάς, είτε στον μισθό του είτε στα υπόλοιπα εισοδήματά του, προκειμένου να καλυφθεί το απαραίτητο κονδύλι». Και συνεχίζει ο κ.Παμπορίδης: «Επιπρόσθετα αυτού του ποσού, που υπολογίζεται να είναι γύρω στα 450 εκατομμύρια, το κράτος θα συνεισφέρει άλλα τόσα, προκειμένου να δημιουργηθεί το κονδύλι που απαιτείται για να λειτουργήσει το ΓεΣΥ. Συνολικά υπολογίζεται γύρω στα 900 εκατομμύρια».
Η δήλωση του Υπουργού δίνει μια απάντηση σε όλους όσοι θεωρούν πως το Γε.ΣΥ είναι δώρο εξ ουρανού με μηδενικό ή μειωμένο κόστος, και προετοιμάζει ακόμη και τα κόμματα, που θα κληθούν να εξετάσουν και να ψηφίσουν τα σχετικά νομοσχέδια.
Ο πολυπόθητος διάλογος!
Η Κύπρος έχει εξέλθει του μνημονίου εδώ και μερικούς μήνες, αυτόν τον μήνα φτάνει στο νησί κλιμάκιο της Τρόικας για να αξιολογήσει την κατάσταση. Υπάρχουν ακόμη ανοικτά ζητήματα όπως οι μεταρρυθμίσεις, αποκρατικοποιήσεις, μη εξυπηρετούμενα δάνεια κλπ. Είναι διατεθειμένος ο Χάρης Γεωργιάδης να δώσει λύσεις σε θέματα, που οπωσδήποτε δεν μπορούν να παραμείνουν ανοικτά σε ένα καθεστώς αυτονόμησης των νοσηλευτηρίων και που ωστόσο συνεπάγονται κόστους; Η απάντηση είναι δύσκολη. Μπορεί το Γε.ΣΥ και η αυτονόμηση να μειώνουν τις κρατικές δαπάνες για την υγεία σε βάθος χρόνου αλλά τα πρώτα χρόνια ο Χάρης θα πρέπει να βάλει το χέρι στην τσέπη του ή να ζητήσει από τον λαό να πληρώσει.
Ο ΟΑΥ και το λογισμικό
Κομβικό σημείο αποτελεί η εμπλοκή του Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας και η κατακύρωση της προσφοράς για το μηχανογραφικό σύστημα του ΓεΣΥ. Ήδη, έγινε σε όλους αντιληπτό πως το λογισμικό μπορεί να εφαρμοστεί τουλάχιστον 18-24 μήνες από την ημέρα της κατακύρωσης της προσφοράς.
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς που έγιναν μέχρι τώρα, η κυβέρνηση προβλέπει, με βάση σχετικές μελέτες, πως η αύξηση των δαπανών στην υγεία στα 1,221 δις ευρώ (αν εφαρμοζόταν το Γε.ΣΥ το 2018 υπό αυτονόμηση), θα καλυπτόταν από την κρατική συνεισφορά (περίπου 4,5% των εισοδημάτων), τις εισφορές των εργαζομένων και των εργοδοτών, και τις πληρωμές ανά επίσκεψη.
Παρά τις εξαγγελίες και τις εντατικές διαβουλεύσεις θεωρούνται παρακινδυνευμένες οι εκτιμήσεις πως το Γε.ΣΥ μπορεί να αρχίσει με τη λειτουργία του αυτονομημένου οργανισμού τους πρώτους έξι μήνες του 2017 και να ολοκληρωθεί σταδιακά με την εισαγωγή της ενδονοσοκομειακής πτυχής, τον Ιανουάριο του 2020.
Τα ποσοστά εισφοράς
Ο Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας θεωρεί πως η χρηματοδότηση του Γε.ΣΥ μπορεί να επιτευχθεί με οριακή μόνο αύξηση των ποσοστών εισφοράς, όπως καθορίζονται στον περί Γενικού Συστήματος Υγείας Νόμο του 2001. Τα πορίσματα της τελευταίας αναλογιστικής μελέτης που έχει ενώπιόν του συνοψίζονται ως εξής: Σύμφωνα με το βασικό σενάριο της επικαιροποιημένης αναλογιστικής μελέτης, η χρηματοδότηση του Γε.ΣΥ μπορεί να επιτευχθεί με οριακή μόνο αύξηση των ποσοστών εισφοράς σε σχέση με αυτά που καθορίστηκαν σε παλαιότερη νομοθεσία. Οι εισφορές των μισθωτών αυξάνονται από 2% σε 2,30%, των εργοδοτών από 2,55% σε 2,93% και των αυτοτελώς εργαζομένων από 3,55% σε 4,09%. Περαιτέρω, θεωρεί και προτάσσει πως η εφαρμογή του Γενικού Σχεδίου Υγείας δεν θα επιβαρύνει τα δημόσια οικονομικά με πρόσθετο κόστος και ταυτόχρονα καταδεικνύει ότι οι εισφορές διαμορφώνονται σε πλαίσια που έχουν καταρχήν συμφωνηθεί, κατόπιν διαβούλευσης με τους κοινωνικούς εταίρους.
Η Τρόικα ήδη έχει εγείρει τα θέματα των δαπανών για την υγεία και έχει απαιτήσει συγκεκριμένα μέτρα για τη βιωσιμότητα της δομής της χρηματοδότησης και την αποτελεσματικότητα της παροχής υπηρεσιών δημόσιας υγείας. Στο Μνημόνιο είχαν συμπεριληφθεί συγκεκριμένα μέτρα για την εξυγίανση των δαπανών για τη δημόσια υγεία σε συνάρτηση με τις αποφάσεις για την εισαγωγή του Γε.ΣΥ.
