Tης Δρος Άννας Χριστίνας Κονή*
Η παχυσαρκία στα μικρά παιδιά σε πολλές χώρες της Ευρώπης αυξάνεται ραγδαία. Μελέτες δείχνουν τον αριθμό τον παχύσαρκων παιδιών να έχει σταθερή ανοδική πορεία από το 1990 έως και το 2008 και προβλέπουν πως αυτή η αυξητική πορεία θα συνεχίζεται με την πάροδο του χρόνου. Η παιδική παχυσαρκία είναι πράγματι μια «υπόθεση» με σοβαρές επιπλοκές στην υγεία που έχουν επίδραση στην παιδική ηλικία αλλά και πιο μετά στην ενήλικη ζωή. Επίσης, φαίνεται ότι τα υπέρβαρα/παχύσαρκα παιδιά είναι πιθανόν να γίνουν παχύσαρκοι ενήλικες, αυξάνοντας έτσι τον κίνδυνο για σοβαρά προβλήματα υγείας από αρκετά μικρή ηλικία.
Μερικές από τις πιο κύριες επιπλοκές είναι:
- Μεταβολικές – Ορμονικές: δυσλιπιδαιμία, σακχαρώδης διαβήτης, λιπώδες ήπαρ, σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, πρώιμη έναρξη εφηβείας.
- Καρδιαγγειακές: αρτηριακή υπέρταση, προδιάθεση για αρτηριοσκλήρυνση.
- Ψυχοκοινωνικές: χαμηλή αυτοεκτίμηση, τάσεις απομόνωσης, διαταραχές διατροφικής συμπεριφοράς όπως νευρογενής ανορεξία ή βουλιμία και κατάθλιψη.
Πού οφείλεται, όμως, η παιδική παχυσαρκία και πώς μπορούμε να την καταπολεμήσουμε; Οι δυο παράγοντες που σχετίζονται με την παιδική παχυσαρκία είναι το περιβάλλον και η γενετική προδιάθεση. Οι περιβαλλοντικοί παράγοντες είναι η διατροφή του παιδιού, η ελαττωμένη φυσική δραστηριότητα, το οικογενειακό περιβάλλον καθώς και ψυχοκοινωνικοί λόγοι που μπορούν να προκαλέσουν παχυσαρκία, ενώ γενετική προδιάθεση είναι η κληρονομική τάση για παχυσαρκία.
Πώς είναι δυνατόν τα ποσοστά παιδικής παχυσαρκίας να αυξάνονται όταν το γενετικό υλικό παραμένει το ίδιο μέσα στο χρόνο; Αυτό μας δείχνει ότι οι περιβαλλοντικοί παράγοντες έχουν πολύ πιο σημαντική επίδραση από τη γενετική προδιάθεση, η οποία μπορεί να επιδράσει μόνο όταν υπάρχει το κατάλληλο περιβάλλον. Είναι επομένως σημαντικό να εντάξουμε στη καθημερινότητα των παιδιών υγιεινές διατροφικές επιλογές και να ενθαρρύνουμε τη καθημερινή φυσική δραστηριότητα.
Παράδειγμα προς μίμηση
Οι γονείς πρέπει πάντα να θυμούνται ότι είναι παράδειγμα προς μίμηση για τα παιδιά τους και έτσι δεν μπορούν να προσδοκούν να έχουν καλές διατροφικές συνήθειες όταν οι ίδιοι δεν τις ενθαρρύνουν μέσα στο οικογενειακό τους περιβάλλον ή στο σπίτι. Επομένως οι γονείς και το οικογενειακό περιβάλλον των παιδιών έχουν καθοριστικό ρόλο. Οι πιο κάτω συμβουλές θα βοηθήσουν στην καταπολέμηση της παιδικής παχυσαρκίας και πιο σημαντικά θα συμβάλουν στη πρόληψη αυτής της «επιδημίας».
- Φροντίστε να υπάρχουν στο σπίτι φρέσκα φρούτα και ενθαρρύνετε τα παιδιά από πολύ μικρή ηλικία να τα δοκιμάζουν. Κόψτε φρούτα σε ένα μεγάλο πιάτο και φάτε μαζί με τα παιδιά. Να θυμάστε, τα μικρά παιδιά θα μιμηθούν τις συνήθειές σας!
- Περιορίστε τα γεύματα που τρώτε έξω από το σπίτι. Έχουν συνήθως πολλές θερμίδες και είναι πολύ χαμηλά σε θρεπτικά συστατικά.
- Επινοήστε τρόπους και ευχάριστες δραστηριότητες να ασκείστε μαζί με τα παιδιά σας τακτικά μέσα στη βδομάδα! Κανονίστε π.χ. έναν περίπατο όλοι μαζί σε κάποιο πάρκο, ή ποδηλασία στη γειτονιά. Με αυτό τον τρόπο δημιουργείτε όμορφες αναμνήσεις και μαθαίνετε τα παιδιά σας τη σημαντικότητα της άσκησης στην υγεία μας.
- Ψωνίστε και μαγειρέψτε μαζί με τα παιδιά σας! Έτσι τα παιδιά μπορούν να μάθουν να επιλέγουν τις υγιεινές τροφές ανάμεσα σε πολλές άλλες και να ετοιμάζουν εύκολα υγιεινά γεύματα και σνακ.
- Θέστε υγιεινούς στόχους μαζί με τα παιδιά και τηρήστε τους όμως και εσείς! Για παράδειγμα μειώστε τις ώρες που τα παιδιά κάθονται στην τηλεόραση ή σε υπολογιστή και αυξήστε την φυσική δραστηριότητα και την κατανάλωση φρούτων και λαχανικών μέσα στην εβδομάδα.
Είναι σημαντικό να επενδύσουμε στην υιοθέτηση υγιεινών τρόπων ζωής μέσα από την οικογένεια ώστε να δημιουργήσουμε σωστά πρότυπα συμπεριφοράς για τα παιδιά. Έτσι, μπορούμε να ελπίζουμε στη μείωση της παιδικής παχυσαρκίας και στη ανάπτυξη υγιών εφήβων και αργότερα ενηλίκων. Το οφείλουμε στα παιδιά μας και στο μέλλον τους. Απολαύστε τα τώρα που χειμωνιάζει και είναι η εποχή τους.
*Διαιτολόγος, LD,
Tηλέφωνο επικοινωνίας: 22 571024,
Hλεκτρονική διεύθυνση: email@ackoni.com
