Περισσότεροι από ένας στους δέκα άνδρες και μία στις επτά γυναίκες σε όλο τον κόσμο είναι σήμερα παχύσαρκοι, σύμφωνα με τα ευρήματα της μεγαλύτερης μελέτης που πραγματοποιήθηκε ποτέ παγκόσμια για την παχυσαρκία.
Στην έρευνα, επικεφαλής της οποίας ήταν επιστήμονες από το Imperial College του Λονδίνου, συμμετείχαν πάνω από 700 ερευνητές απ’ όλο τον κόσμο, ανάμεσα στους οποίους και οι Κύπριοι Δρ. Παναγιώτης Γιάλλουρος, Επισκέπτης Αναπληρωτής Καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κύπρου και Δρ. Σάββας Σάββα, από το Ερευνητικό και Εκπαιδευτικό Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού. Η ερευνητική ομάδα ανέλυσε μετρήσεις του βάρους και του ύψους σχεδόν 20 εκατομμυρίων ενηλίκων που προέρχονταν από τις περισσότερες χώρες του κόσμου και δημιούργησε χάρτες και πίνακες που δείχνουν τα δεδομένα στην κάθε χώρα και πώς συγκρίνονται μεταξύ τους.
Δείκτης του βάρους
Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο διεθνούς κύρους ιατρικό περιοδικό “The Lancet”, στις 2 Απριλίου 2016, υπολόγισε και σύγκρινε τον δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) σε ενήλικες άνδρες και γυναίκες από το 1975 έως το 2014. Ο ΔΜΣ είναι δείκτης του βάρους του κάθε ατόμου σε σχέση με το ύψος του και δείχνει κατά πόσο το βάρος είναι μέσα στα υγιή όρια.
Τα δεδομένα κατέδειξαν ότι μέσα σε τέσσερις δεκαετίες η παχυσαρκία παγκόσμια στους άνδρες έχει τριπλασιαστεί – από 3.2% το 1975 στο 10.8% για το έτος 2014. Η παχυσαρκία στο ίδιο διάστημα ανάμεσα στις γυναίκες έχει υπερδιπλασιαστεί, από το 6.4 % το 1975 στο 14.9% το 2014. Αυτό μεταφράζεται σε 266 εκατομμύρια παχύσαρκους άνδρες και 375 εκατομμύρια παχύσαρκες γυναίκες παγκόσμια το 2014. Παράλληλα, διαφαίνεται ότι ο παγκόσμιος πληθυσμός έχει αυξήσει το μέσο βάρος του κατά 1.5 kg περίπου ανά κάθε δεκαετία μετά το 1975.
Αυξημένος ο κίνδυνος για διαβήτη
Σύμφωνα με τα ευρήματα της εν λόγω μελέτης, το 2.3% των ανδρών παγκόσμια και το 5% των γυναικών πάσχουν σήμερα από σοβαρή παχυσαρκία, η οποία χαρακτηρίζει όσους έχουν ΔΜΣ πάνω από 35 kg/m2. Η κατάσταση αυτή είναι γνωστό ότι εκθέτει το άτομο σε σημαντικά αυξημένο κίνδυνο γι’ ανάπτυξη διαβήτη, καρδιοπάθειας και καρκίνου. Ανάλυση των δεδομένων από κάθε χώρα, κατέδειξε ότι οι περισσότεροι παχύσαρκοι άνδρες και γυναίκες ζουν σήμερα στην Κίνα και τις ΗΠΑ. Οι ΗΠΑ, όμως, εξακολουθούν και σήμερα να έχουν το μεγαλύτερο αριθμό σοβαρά παχύσαρκων ανδρών και γυναικών.
Στην Ευρώπη οι χαμηλότεροι ΔΜΣ καταγράφηκαν για τις μεν γυναίκες στην Ελβετία, για τους δε άνδρες στη Βοσνία. Σύμφωνα με δηλώσεις του Δρα Γιάλλουρου, στην Κύπρο ανάμεσα στο 1975 και 2014 ο μέσος ΔΜΣ στους άνδρες αυξήθηκε κατά 3.9 μονάδες (από 23.9 σε 27.8), ενώ στις γυναίκες ο ΔΜΣ αυξήθηκε κατά 3.2 μονάδες (από 23.2 σε 26.4).
Η Κύπρος πρώτη στους άνδρες
Με τις υπολογιζόμενες τιμές του ΔΜΣ για το 2014, οι άνδρες της Κύπρου κατατάσσονται στην 1η ψηλότερη θέση από 43 χώρες στην Ευρώπη (την οποία μοιράζονται με τους άνδρες από την Ιρλανδία και τη Μάλτα) και οι γυναίκες στην 11η ψηλότερη θέση στην Ευρώπη.
Οι ερευνητές προέβλεψαν ότι εάν η παγκόσμια τάση του ΔΜΣ των τελευταίων χρόνων συνεχιστεί, το 2025 ποσοστό 18% των ανδρών παγκόσμια και 21% των γυναικών παγκόσμια θα είναι παχύσαρκοι. Παράλληλα, η πιθανότητα να επιτευχθεί ο στόχος της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας για την παγκόσμια παχυσαρκία (στοχεύει στη μη περαιτέρω αύξηση της παχυσαρκίας το 2025 πάνω από τα επίπεδα του 2010) θα είναι πρακτικά μηδέν.
Ο Καθηγητής Majid Ezzati, επικεφαλής ερευνητής στη Σχολή Δημόσιας Υγείας στο Imperial College του Λονδίνου, δήλωσε ότι πλέον ο αριθμός των ανθρώπων παγκόσμια των οποίων το βάρος τους αποτελεί σοβαρή απειλή για την υγεία τους, είναι μεγαλύτερος όσο ποτέ προηγουμένως.
Ψηλό το κόστος
Η επιδημία της σοβαρής παχυσαρκίας είναι πλέον τόσο εκτεταμένη που το κόστος είναι πολύ μεγάλο για να αντιμετωπίζεται με φάρμακα όπως τα αντι-υπερτασικά ή την αντιδιαβητική θεραπεία ή με μερικές επιπρόσθετες ποδηλατο-λωρίδες. Χρειάζονται συντονισμένες παγκόσμιες πρωτοβουλίες – όπως η επανεξέταση των τιμών των υγιεινών τροφών σε σύγκριση με τις ανθυγιεινές τροφές ή η υψηλή φορολόγηση τροφών με μεγάλη περιεκτικότητα σε σάκχαρα και ψηλή επεξεργασία – για να αντιμετωπιστεί η κρίση. Καταλήγοντας εξέφρασε την ελπίδα ότι τα ευρήματα αυτής της έρευνας θα πείσουν ότι θα πρέπει να μετακινηθεί η έμφαση από την ατομική ευθύνη στη δικαιοδοσία των κυβερνήσεων για την ανάπτυξη και εφαρμογή πολιτικών για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας.
“Trends in adult body-mass index in 200 countries from 1975 to 2014: a pooled analysis of 1698 population-based measurement studies with 19·2 million participants” Lancet 2016; 387: 1377-96
